نگهداري مواد غذايي در يخچال

سرد كردن و انجماد يكي از متداول ترين روش‌هاي نگهداري مواد غذايي است كه موجب طولاني شدن زمان ماندگاري آنها مي‌شود. استفاده از يخچال براي نگهداري برخي مواد غذايي فاسد شدني ضروري است.
سرد كردن و انجماد يكي از متداول ترين روش‌هاي نگهداري مواد غذايي است كه موجب طولاني شدن زمان ماندگاري آنها مي‌شود. استفاده از يخچال براي نگهداري برخي مواد غذايي فاسد شدني مانند گوشت، مرغ، ماهي و لبنيات، ضروري است. همچنين يخچال به تازه ماندن بعضي مواد غذايي مانند سبزي و ميوه خام و ايجاد طعم دلنشين و خنك در نوشيدني‌ها كمك مي‌كند.
حداكثر زمان ماندگاري مواد غذايي فاسد شدني و نيز بسياري از ميوه‌ها و سبزي‌ها در صفر درجه سانتيگراد دو هفته، در5 درجه سانتيگراد يك هفته و در درجه حرارت اتاق (22 درجه سانتيگراد) چند ساعت است.
غذاي سرد سالم تر است
با تغيير شيوه زندگي، نياز ما به يخچال بيشتر شده است. به دفعات كمتري خريد مي‌كنيم، ولي هر بار ميزان بيشتري مواد غذايي مي‌خريم. در نتيجه مواد غذايي بيشتري را براي مدت طولاني تر در يخچال نگهداري مي‌كنيم.
چند نكته مهم:
- دماي سردترين قسمت يخچال را بين صفر تا پنج درجه سانتيگراد نگه داريد.
- پس از باز كردن در قوطي كنسرو، محتويات آن را در ظرفي خالي كنيد و روي آن را بپوشانيد. در غير اين - صورت ممكن است قوطي، غذا را آلوده كند.
- غذايي را كه تاريخ مصرف آن گذشته است، دور بريزيد. بر چسب مواد غذايي را در ارتباط با درجه حرارت محل نگهداري و زمان ماندگاري كنترل كنيد.
- يخچال را بيش از حد پر نكنيد زيرا هواي خنك، كه يخچال را سرد نگه مي‌دارد، نمي تواند جريان پيدا كند.
- يخچال را نزديك اجاق گاز يا منبع حرارتي ديگر قرار ندهيد.
- فاسد شدني ترين غذاها را در سردترين قسمت يخچال بگذاريد.
حال قسمت‌هاي مختلف يك يخچال و مواد غذايي را كه در آن قسمت‌ها بايستي نگهداري شوند ، برايتان بازگو مي‌كنيم.
سردترين قسمت (0 تا 5 درجه سانتيگراد)
در اين قسمت غذاهايي را قرار دهيد كه بايد سالم نگه داشته شوند. روي مواد غذايي خام را بپوشانيد يا آنها را بسته بندي كنيد. مواد غذايي كه بايد در اين قسممت نگهداري شوند شامل :
- غذاهاي پخته ي سرد مانند غذاهاي آماده مصرف، انواع پيراشكي، مرغ آماده مصرف
- شير، ماست و پنير تازه
- انواع گوشت پخته، سوسيس و كالباس
- سالادهاي آماده مانند سالاد سيب زميني و الويه
- غذاهاي خانگي مانند انواع خورش و آبگوشت
- شيريني خامه اي
گوشت، مرغ و ماهي تميز شده را هميشه در سردترين قسمت يخچال و حتماً در ظروف در بسته نگه داريد و آنها را هر چه سريع تر مصرف كنيد و براي مدت طولاني تر در فريزر نگه داري كنيد.
قسمت‌هاي خنك
در اين قسمت مواد غذايي را كه بهتر است خنك نگه داشته شوند تا براي مدت بيشتري تازه بمانند، بگذاريد، مانند:
- آب ميوه و پنير سفت مانند پنير پيتزا
- ظروف و شيشه‌هاي باز شده سس سالاد، سس گوجه فرنگي و مربا كه بر چسب " در يخچال نگه داري شود" داشته باشند.
- كره، مارگارين روغن‌هاي خوراكي
- تخم مرغ
در صورت وجود قسمت‌هاي مجزاي مخصوص (جاي كره و تخم مرغ) مي‌توان از آنها استفاده كرد. تخم مرغ پس از خريد بايد در يخچال نگه داري شود. در صورتي كه روي بسته توصيه‌هايي شده است، به آنها عمل كنيد.
جا ميوه اي
اين قسمت گرم ترين منطقه يخچال است.
سبزي، ميوه و مواد اوليه سالاد ماند كاهوي خرد نشده، گوجه فرنگي، تربچه را در اين قسمت مي‌توانيد نگه داريد.
بعضي از ميوه‌ها و سبزي‌ها مانند موز، ليمو و گوجه فرنگي را بهتر است در دماي بالاتر از 10 درجه سانتيگراد نگه داريد تا كيفيت آن‌ها به خوبي حفظ شود.
يخچال را بيش از حد پر نكنيد
- بر خلاف فريزر كه در صورت پر بودن بهتر كار مي‌كند، يخچال نبايد بيش از حد پر شود. پر بودن بيش از حد يخچال، باعث توقف جريان هواي خنك (كه غذا را سرد نگه مي‌دارد) مي‌شود.
- وقتي زياد خريد مي‌كنيد، مجبور مي‌شويد به زور آنها را در يخچال جا دهيد. سعي كنيد نوشيدني‌هايي را كه براي مصرف فوري احتياج داريد، در يخچال بگذاريد و پس از مصرف به تدريج جايگزين كنيد كه اين نوشيدني‌ها شامل : نوشابه‌هاي گازدار مثل كولا ، آب ميوه پاكتي ، ماء الشعير و آب معدني است.
- بسياري از ظروف و شيشه‌هاي مربا، سس و غيره را فقط پس از باز كردن در آن‌ها، بايد در يخچال نگهداري كرد.
- لازم نيست براي سالم ماندن نوشابه آن را در يخچال نگه داريد. نوشابه سرد فقط طعم بهتري دارد.
آيا سردترين قسمت يخچال به اندازه كافي سرد است؟
براي فهميدن اين موضوع به دماسنج يخچال نياز داريد.
- دماسنج مناسب يخچال را انتخاب كنيد.
- دماسنج يخچال را كه قيمت چنداني ندارد، مي‌توان از فروشگاه‌هاي بزرگ و زنجيره اي، فروشگاه‌هاي لوازم خانگي و برخي كارخانه‌هاي سازنده يخچال خريداري كرد. نوعي را انتخاب كنيد كه خواندن آن راحت باشد.
- از دماسنج جيوه اي استفاده نكنيد كه ممكن است بشكند و مواد غذايي را آلوده كند.
- دماي سردترين قسمت يخچال را به صفر تا پنج درجه سانتيگراد برسانيد. براي اين كار لازم نيست يخچال را خالي كنيد. سپس كارهاي زير را به ترتيب انجام دهيد:
1- دماسنج را در سردترين قست يخچال قرار دهيد، جايي كه به محض باز كردن در يخچال بتوانيد آن را بخوانيد.
2- در يخچال را ببنديد و چند ساعت (ترجيحاً شب تا صبح) آن را باز نكنيد تا دماي آن ثابت بماند.
3- بدون برداشتن دماسنج دما را بخوانيد. اگر بين صفر تا پنج درجه سانتيگراد نبود درجه ترموستات يخچال را تنظيم كنيد. سپس مرحله 2 را تكرار كنيد و دوباره دما را بخوانيد.
4- اگر دماي يخچال هنوز به ميزان مطلوب نرسيده است، ترموستات يخچال را دوباره تنظيم كنيد.
5- فراموش نكنيد كه بين هر بار تنظيم ترموستات يخچال و خواندن دما بايد چند ساعت فاصله باشد.