چه شامپوئی انتخاب کنیم؟

موهای سالم و زیبا چیزی است که خیلی‌ها دنبالش هستند و یکی از بهترین روش‌ها برای رسیدن به آن، استفاده از شوینده‌های مناسب است.
پای صحبت‌های دکتر مریم یوسفی، متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نشسته‌ایم تا نکاتی در مورد شوینده ی مناسب برای موها و استفاده درست از آن بیاموزیم.
مکانیسم عمل شوینده‌ها چیست؟
وقتی شما بخواهید بشقاب چربی را که در آن غذا خورده‌اید بشویید، از یک ماده شوینده استفاده می‌کنید که به‌طورکلی به این مواد دترجنت می‌گویند. این مواد حاوی دو سر آب‌دوست و چربی‌دوست هستند که سر آب‌دوست آنها به ملکول‌های آب متصل شده و سرچربی دوست آنها به مواد چرب روی ظروف، پوست و… متصل می‌شود و آنها را پاک می‌کنند. پس مواد اصلی که در شوینده‌ها به کار می‌رود، دترجنت‌ها و سورفاکتانت‌ها یا مواد فعال سطحی هستند. این مواد از نظر بار الکتریکی به ۴ دسته تقسیم می‌شوند:
- دسته اول بار الکتریکی منفی دارند، به نام مواد پاک‌کننده سطحی آنیونی.
- دسته دوم بار الکتریکی مثبت دارند، به نام مواد پاک‌کننده سطحی کاتیونی.
- دسته سوم بار الکتریکی مثبت و منفی دارند، به نام آمفوتریک.
- دسته چهارم بار الکتریکی ندارند و غیریونی هستند.
باید در انتخاب نوع شوینده‌ها خیلی دقت کرد؟
بله، افراد باید به نوع پوست خود دقت کنند که از کدام نوع است: خشک، چرب، ترکیبی یا معمولی؛ مثلا اگر کسی پوست چرب دارد باید از شوینده‌‌ای استفاده کند که مواد آنیونی در آن به کار رفته تا چربی‌ها را از بین ببرد.
در شامپوها معمولا مواد آنیونی و کاتیونی را طوری ترکیب می‌کنند که میزان چربی‌زدایی آنها فرق کند و برای انواع‌ موهای خشک، چرب و معمولی استفاده شود.
توصیه شما برای شستشوی موهای مختلف چند بار در هفته است؟
باید بگویم که میزان شستشوی موها در هر فردی متفاوت است، ولی به طور کلی افرادی که موهای معمولی دارند، شستشوی یک روز در میان، یا دو روز یک بار می‌تواند کافی باشد.
افرادی که موهای چرب دارند، می‌توانند هر روز موهایشان را بشویند. اما توصیه می‌کنم که فقط یک دست شامپو بزنند، چون شامپوزدن مکرر سبب می‌شود موهای مرده‌ای که روی سر هستند و حتی تا ۳ ماه می‌توانند روی سر باقی بمانند و بعد بریزید، زودتر از موعد مقرر ریخته شوند. این افراد باید سعی کنند از شامپوهای مخصوص موهای چرب استفاده کنند تا چربی کف سرشان را بهتر پاک کند.
در مورد موهای خشک، هفته‌ای ۲ بار شستن کافی است، همراه با شامپوی مخصوص موهای خشک.
آیا این باور درست است که هر از گاهی باید نوع شامپو را عوض کرد؟
فرد باید ببیند چه شامپویی با موهایش سازگار است. اگرشامپویی تمام انتظارات یک فرد را برآورده کند، دچار شوره ی سر نشود و موهایش را خوش‌حالت نگه دارد، دیگر نیازی به تعویض شامپو نبوده نیست، مگر اینکه فردی به دلخواه بخواهد شامپویش را عوض کند.
در مورد کسانی که شوره‌ ی سر دارند چه طور؟ باید از چه موادی استفاده کنند؟
در مورد اینکه آیا شامپوها می‌توانند خاصیت درمانی داشته باشند، یا برای ریزش مو مفید باشند، بحث‌های زیادی وجود دارد. متخصصان پوست و مو یک نظر دارند و عوام، نظری دیگر. ولی به‌طور کلی، ما عقیده داریم که شامپوها خیلی نمی‌توانند در جلوگیری از ریزش مو موثر باشند، اگرچه موادی که در شامپوها به کار می‌روند می‌توانند مفید باشند، ولی بیشتر جنبه تبلیغاتی دارند و برای جلب توجه مشتریان از آنها استفاده می‌شود مانند شامپوهای حاوی سیر، حنا و … ، نمی‌گوییم اثرشان صفر است، ولی بسیار کم اثر هستند.
ضمن اینکه باید بدانید شوره‌سر، خیلی به نوع شامپو بستگی ندارد و پس از سن بلوغ به واسطه ترشح چربی سر و سبوم، یک نوع قارچ در پوست سر رشد می‌کند که معمولا مضر نبوده و با بدن سازگار است، اما در بعضی‌ها ایجاد شوره‌سر و در بعضی دیگر ایجاد التهاب می‌کند.
برای این افراد باید از شامپوهای ضدقارچ مانند شامپوهای کتوکونازول، سلنیوم سولفاید و… استفاده کرد که پس از شستشو با این شامپوها باید از یک شامپوی ملایم مانند شامپوی بچه هم استفاده کنند. توصیه می‌کنم از این شامپوها هفته‌ای ۲ تا ۳ مرتبه و هر بار حدود ۵ دقیقه استفاده کنند که البته بسته به دستور پزشک فرق می‌کند.
نظر شما در مورد مولتی‌ویتامین‌های موجود در بازار که ادعا شود برای ریزش مو مناسب هستند چیست؟
قبل از هر اقدامی باید بدانیم علت ریزش مو چیست؟ اگر علت ریزش مو، فقط صفات مردانه باشد، قطعا مصرف این مولتی‌ویتامین‌ها نمی‌تواند موثر باشد، اما خانم‌ها و افرادی که رژیم‌های لاغری سخت می‌گیرند، به دلیل اینکه دچار کمبود موادی چون روی، آهن، بیوتین و… می‌شوند، به دستور پزشک متخصص پوست و مو می‌توانند از مولتی‌ویتامین‌های مخصوص مو که حاوی کراتین، ژلاتین و ویتامین‌های گروه B هستند استفاده کنند تا از ریزش مو جلوگیری شود.
تهیه مصاحبه : مریم منصوری