برخی اصول حاکم بر زندگی امیرالمؤمنین

حضرت علی(ع) از فضایل بسیاری برخوردار بود که هریک از آنها دریچه‌ای تازه از شخصیت بی‌نظیر آن حضرت را برای ما می‌گشایند، شجاعت، درایت، وفاداری، حسن خلق، زهد، فصاحت و بلاغت تنها برخی خصایل بارز آن حضرت هستند. اما ویژگیهای حضرت علی به این موارد خلاصه نمی شود بلکه ابعاد شخصیتی حضرت علی(ع) بسیار متعدد و متنوع است، این خصوصیتهای حضرت علی علاوه بر تأثیر بر رفتار فردی، بر روابط خانوادگی، اجتماعی و تربیت نسل آینده که تاریخ اسلام را رقم زده اند نیز مؤثر بوده است .
عدالت
بارزترین ویژگی حضرت علی (ع) که با وجود آن حضرت یکی شده است عدالت ورزی است . به اعتقاد علی عدالت اساس آفرینش است و آن کس که با آن مخالفت ورزد، با اساس هستی به دشمنی پرداخته و در چنین شرایطی محکوم به فناست. آن حضرت معتقد بود عدالت قوام رعیت و جمال صاحبان قدرت است.
عدالت عامل سامان یافتن امور مختلف خانوادگی و اجتماعی است و بواسطه آن برکات زندگی مضاعف می شوند و شهرها نیز آباد .
حضرت علی(ع) شهید راه عدالت است و همین عدالت ورزی بود که دشمنان را بر نتافت و به دشمنی با وی برخواسته ، وجود آن حضرت را نتوانسته تحمل کرده و نقشه شوم شهادت وی را طراحی کردند.
مشارکت در امور زندگی
حضرت علی (ع) با وجود مسئولیتهای اجتماعی بسیاری که داشت و دغدغه های حراست از دین اسلام را نیز همواره به دوش می کشید، اما هرگز از امور خانه و خانواده غافل نبود و یار و همراه صمیمی حضرت فاطمه بود .
آن حضرت بچه داری می کرد، فاطمه (س) نان می پخت و یا گندم آسیاب می کرد، ‌علی به جهاد می رفت و زخم برمی داشت و فاطمه زخمهای او را درمان می کرد و شمشیر او را می شست به همین دلیل بود که علی (ع) در هر بعد از ابعاد زندگی اش بالاترین تلاشها و موفقیتها را داشت و فاطمه زهرا هم در مقام عبادت،‌ دفاع از ولایت و کار در خانه و خانه داری و مهمتر از همه تربیت فرزند بالاترین موفقیتها را کسب کرد .
حاکمیت ارزشها بر خانواده
در خانه حضرت علی ارزشهای انسانی و اسلامی به خوبی تجلی و بروز و ظهور داشت، در خانه این بزرگمرد تاریخ هرگز یاد خدا فراموش نمی شد، ایثار و انفاق سرآمد امور بود و این خانواده از هدیه کردن بهترینهای خود برای شاد کردن دل دیگران استفاده می کردند، گفتن تکبیر، نمازهای قلبی و اول وقت تنها برخی از ارزشهای حاکم بر زندگی این زوج بود .
روح مشورت بر زندگی خانوادگی حضرت علی حاکم بود و نظم و برنامه ریزی نیز از دیگر اصول خانوادگی بود که حضرت علی و فاطمه زهرا(س) به آنها مقید و پایبند بودند .
سیاسی بودن، جهانی بودن و فدایی بودن در راه اسلام
گذشته از امیرالمؤمنین که اسوه جهاد، فداکاری و سیاستمداری است، ‌خطبه ها و فعالیتهای سیاسی حضرت زهرا (س) نیز نشان دهنده این است که ایشان نیز به عنوان یک زن، سرآمد مبارزات سیاسی در زمان پیامبر و بعد از فوت آن حضرت بودند.
فاطمه شهیده، علی زخم خورده، حسن مسموم، حسین سر از تن جدا و زینب و کلثوم به اسارت رفته، همه و همه در این خانه می زیسته اند .
جایگاه ویژه مهر و محبت
میهمان دوستی، ضیافت در خانه و ابراز عشق و مهربانی به تمام اعضای خانواده از دیگر اصولی است که در خانه حضرت علی (ع) مورد توجه قرار داشت و یکایک اعضای خانواده نه تنها حامی راستین دیگر مسلمانان بودند، در خانه نیز برای حمایت و یاری یکدیگر از هیچ تلاشی کوتاهی نکرده و با هم بسیار یکدل و همراه بودند.
همسرداری در خانه حضرت علی
تقسیم کار در خانه، پرهیز از خواسته های مادی و تلاش در جهت جلب رضایت همسر، یاری رساندن به همسر، حاکمیت روح عاطفی و نگاههای محبت آمیز در خانه، برخی از این اصول در مواجهه با همسر در خانه حضرت علی (ع) بو .
تربیت فرزند
گفتن اذان و اقامه در گوش فرزندان، انتخاب نام نیکو، بازی با فرزندان، رعایت اصل بی طرفی میان فرزندان و عدم جانبداری از یکی، رعایت عدالت و مساوات.
داشتن برنامه جهت تمرین، تشویق و تربیت عبادی و دینی فرزندان، مکلف نمودن فرزندان به رعایت ادب و اخلاق اسلامی، استفاده از فرصتهای مختلف جهت انتقال تجربیات و نصایح، معرفی شبهات و انحرافات اجتماعی، توصیه به مطالعه تاریخ، انتخاب مسیر مورد علاقه و اشتیاق، تحمل مصائب و مشکلات دنیا، پذیرش مسئولیت در حد توانایی، برقراری نظم در امور زندگی، ارتباط گرم با خویشان و تکریم آنها از دیگر رئوس اصولی است که در خانواده حضرت علی(ع) به آنها توجه می شد .
بی تردید خانه ای که اینچنین ظریفترین نکات تربیتی در آن مراعات شود بستری برای تربیت ، پرورش و بالندگی فرزندانی چون امام حسن (ع)، امام حسین (ع) و زینب (س) است که تاریخ ساز و جاودانه هستند.